CİRO DENETİMİ NEDİR?
Öncelikle ciro denetiminden en yaygın anlamda faydalanan alışveriş merkezlerinden bahsedecek olur isek, son zamanlarda Türkiye’de hemen hemen her ay yeni bir alışveriş merkezi hizmete girmektedir. Başka bir ifade ile artık ülkemizde alışverişin şekli değişmiştir. Alışveriş merkezleri ziyaretçi sayısında yıllık % 30-35 büyüme kaydedilmektedir. Buna bağlı olarak metropol şehirlerde giderek artan Alışveriş Merkezlerinde yer almak isteyen Dünya’da ve Türkiye’de zincir hale gelmiş markalar ve şirketler arasında yoğun bir rekabet yaşanmaktadır. Sektörde yaşanan bu gelişmeler Kiracı ve Kiralayan arasındaki ilişkilere de farklı bir boyut kazandırmıştır. İlk olarak sabit kiralama konsepti yerini yavaş yavaş Ciro Bazlı kiralama konseptine bırakmaya başlamıştır. Ciro Denetimi" hizmeti ile alışveriş merkezi yönetimi veya sahipleri ile ciro bazlı kira sözleşmesi imzalamış olan kiracıların, kira kontratlarında belirtilen dönemlerde bildirdiği cirolarının doğruluk denetimlerinin yapılması ve bunun sonucunda da eksik veya hatalı kira ödemesinin önlenmesi hedeflenmektedir. Bu denetim hizmetinde, kiracının cirolara ilişkin evraklarının, evrak düzenleme, bilgi işleme sistemlerinin, maliye idaresine yapılan beyanlarının, defter kayıt ve belgelerinin incelenmesi neticesinde bildirilen ciro tutarlarının doğru olup olmadığı tespit edilir ve kira kontratlarına uygunluk denetlenerek sonuçlar kira kaybını da içerecek şekilde raporlanır. Yapılan denetim çalışmasında ayrıca kiracıların belge düzenine uyumunu da denetlemek amacı ile müşteri hüviyetindeki denetçiler tarafından sondaj satın alma işlemleri gerçekleştirilir.
CİRO DENETİMİ SÜREÇ
Öncelikle Kira Kontratı AVM yönetiminden alınarak ciro bazlı kiranın hesaplanma şekli asgari kira limitleri ve kiracının bildirim yükümlülükleri ve denetim maddesi incelenir. Sonrasında incelenecek dönemde kiracının yaptığı bildirimler ve kira ödemelerinin dökümü alınır ve sözleşme çerçevesinde AVM yönetiminin bağımsız denetçiyi atama yetkisinin bulunması durumunda yetki yazısı ile kiracı bilgilendirilir( sondaj yapılacak denetimler hariç). Denetim sırasında kiracının öncelikle AVM deki işyeri incelenir ve sistem hakkında bilgiler toplanarak kiracının faaliyetine özel denetim planı hazırlanır ve denetim süreci başlatılır . Sondaj denetimlere ilişkin tutanaklarla belgelenen bulgular denetim sırasında kayıtlar ve belgelerle karşılaştırılarak çapraz kontrol yapılır. Son olarak denetim sonuçları ve var ise kira kaybı raporlanarak AVM yönetimine teslim edilir.